بتن اسفنجی نوعی بتن می باشد که مواد تشکیل دهنده ی آن شامل شن و ماسه، آب و سیمان می باشد. در بعضی مواقع برای ساخت آن ماسه به کار نمی رود. برخلاف اسم این محصول برای ساخت آن اسفنج استفاده نشده است. به دلیل اینکه ظاهر این نوع بتن شبیه به اسفنج می باشد اینگونه نام گذاری شده است. به طور کلی بتن از مصالح ساختمانی پرکاربرد می باشد که بخصوص در مرحله ی سفت کاری ساختمان استفاده ی زیادی دارد.
بتن اسفنجی چیست؟
درواقع این محصول از انواع بتن سبک می باشد که ساختاری متخلخل و پوک دارد. این نوع بتن بین ۱۵ تا ۲۵ درصد فضای خالی دارد در نتیجه آب به آسانی از آن رد می شود. این نوع از مصالح ساختمانی مقاومت نسبتا خوبی دارند ولی برای استفاده در سازه و دیوارهای باربر مناسب نیستند. این محصول بتن غیر سازه ای می باشد ولی می تواند سازه ای هم باشد.
بتن اسفنجی غیر سازه ای برای پانل های جدا کننده، شیب بندی و کف سازی و عایق حرارتی و صوتی به کار برده می شود. اما بتن اسفنجی سازه ای در ساخت بلوک، قطعات پیش ساخته و قطعات ساختمانی استفاده می شود.
مزایا
این نوع بتن از لحاظ اقتصادی به صرفه می باشد همچنین نظر زیست محیطی مزایای بی شماری دارد.
این نوع جدید از بتن دارای وزن کم و مقاومت بالایی می باشد.
از آنجایی که آب استفاده شده در تولید آن بسیار کمتر از انوع دیگر بتن می باشد؛ در نتیجه آب آن بعد از تولید، خیلی زود تبخیر شده و بتن خالی از آب می شود.
این محصول موجب کم شدن هزینه های هدایت و انتقال آب باران و فاضلاب به داخل زمین می گردد. به دلیل ساختار اسفنجی این بتن، آبی که از آن عبور می کند به داخل زمین منتقل می شود و باعث پر شدن ذخایر آب زیرزمینی می شود. بدین گونه ازجاری شدن آب باران و کثیف شدن آن و همچنین تجمع آب در معابر جلوگیری می کند.
از این بتن برای زیرساز چمن های زمین فوتبال هم استفاده می شود.
بتن اسفنجی
بتن های اسفنجی بر اساس فرایندی که در تولید آنها به کار گرفته می شود تقسیم بندی می شوند.
دو دسته ی بتن اسفنجی گازی و بتن اسفنجی کفی وجود دارد.
بتن اسفنجی گازی
این محصول نوعی بتن پیش ساخته تشکیل شده از مواد اولیه طبیعی می باشد. به این نوع بتن، بلوک سبک بتنی اتوکلاوی هم گفته می شود. در ساخت بلوک سبک دیوار جدا کننده، از بتن اسفنجی گازی استفاده می شود. اولین بار این بتن از مخلوط سیمان، آب، آهک و ماسه و مقدار کمی پودر آلومینیوم تشکیل شده بود. پودر آلومینیوم باعث منبسط شدن بتن می شود که شبیه به ور آمدن خمیر می باشد. در نهایت بتنی با ۸۰ درصد هوا ساخته می شود. این نوع بتن اسفنجی عموما به شکل بلوک و مصالح ساخته می شود.
ویژگی ها
از ویژگی های بتن اسفنجی گازی این است که جرم حجمی کمی دارد. این نوع بتن عایق حرارتی خوبی برای داخل و خارج ساختمان می باشد. یکی دیگر از ویژگی های آن این است که قابلیت نصب سریع و راحتی دارد. این محصول را چون وزن کمی دارد در ابعاد بزرگ می سازند. این بتن مناسب بناهای مرتفع و ساختمان هایی که طیف تغییرات گسترده از درجه حرارت دارند؛ می باشد. به این دلیل که تراکم پایین تری دارند، اگر در ساختمان های مرتفع استفاده شوند دیگر نیاز به فولاد و بتن کم می شود. همچنین به دلیل نیاز به تعداد کمتر اتصالات موجب کاهش ملات استفاده شده در بلوک های بتن اسفنجی گازی می شود. از آنجایی که قالب گیری بلوک بتن اسفنجی گازی دقیق می باشد، ابعاد آن دقیق می باشد و باعث می شود هدر رفتن مصالح کمتر شود.
مزایا
این بتن به عنوان عایق صوتی مناسب می باشد.
در برابر حریق مقاوم می باشد.
با مواد بازیافتی ساخته شده است.
اگر لازم باشد می توان آن را به آسانی توسط وسایل مناسب برش زد و به شکل مورد نظر درآورد.
جابجایی اقتصادی تری نسبت به سایر بتن ها دارد.
بخاطر وزن پایین می توان آن را راحت نصب کرد.
این بتن اشکال و اندازه های متفاوتی دارد و برای مصارف مختلفی می باشد.
معایب
کیفیت و رنگ آنها اغلب ناهماهنگ می باشد.
برای اینکه در مقابل آب و هوا مقاوم باشد، باید دارای روکش بیرونی باشد.
این بتن نسبت به بتن معمولی مقاومت پایین تری دارد.
قیمت آن نسبت به بلوک بتنی معمولی بیشتر می باشد.
در مقایسه با مصالح مخصوص عایق بندی، میزان عایق بودن این نوع بتن کمتر می باشد.
بتن اسفنجی کفی
اگر کف را در خمیر سیمان یا ملات ادغام کنیم می توانیم بتن اسفنجی کفی یا فوم بوجود آوریم. ترکیبات این نوع بتن سبک شامل شن و ماسه، سیمان، خاکستر بادی، آب و کف می باشد. درواقع بتن اسفنجی کفی نوعی ماده سیمانی است که ۲۰ درصد آن را کف تشکیل داده است. برای ساخت این نوع بتن ماده ای به نام سورفاکتانت را در آب حل می کنند؛ سپس ترکیب بدست آمده را از مولد فوم عبور می دهند که موجب می شودشکل پایداری از کف تولید شود. در نهایت این کف را داخل ملات سیمانی یا گچی مخلوط می کنند. این بتن را در لایه ی میانی ساندویچ پانل ها، پرکننده حفاری ها و عایق حرارتی به کار می برند.
مزایا
بتن اسفنجی کفی دارای وزن کمی است در نتیجه بار مرده ساختمان کم می شود.
عایق حرارتی مناسبی می باشد.
دارای مقاومت بالاتری در مقابل یخ زدگی و ذوب می باشد.
به صرفه می باشد و نگهداری خیلی زیادی احتیاج ندارد.
به دلیل اینکه بلوک های بتنی کفی ساده تولید می شوند، بررسی کیفیت آنها به آسانی صورت می گیرد.
این نوع بتن توزیع و پخش بار مناسبی دارد در نتیجه بار جانبی زیادی به ساختمان وارد نمی کند.
بتن کفی اگر تازه باشد، جریان آزادانه ای دارد که موجب می شود بخش های خالی به درستی پر شوند.
معایب
به دلیل اینکه در ترکیبات بتن کفی آب به کار رفته است، بسیار حساس می باشد.
بخاطر اینکه ساختاری متخلخل دارد، نمی شود آن را جلا بخشید.
برای اینکه به درستی مخلوط شود زمان بیشتری صرف می شود.
اگر تراکم افزایش یابد، مقاومت فشاری و خمشی کم می شود.در مجموع بتن های اسفنجی از دسته بتن های سبک ساختمانی هستند که به دلیل مزایای فراوانی که دارند امروزه جزء بهترین مصالح ساختمانی به شمار می روند و کاربرد فراوانی دارند.
