سقف تیرچه بلوک :
سقف تیرچه بلوک یا به عنوان سقف تیرچه دال معروف می باشد. سقف تیرچه بلوک جزء دال های یک طرفه به حساب می آید.سقف تیرچه بلوک یکی از انواع بسیار رایج سقف در ایران می باشد که امروزه در بسیاری از پروژه های ساختمانی کوچک و متوسط مورد استفاده قرار می گیرد.
سقف تیرچه بلوک پرکاربردترین نوع سقف است. در سیستم سقف تیرچه بلوک, تیرچه ها به عنوان تیر فرعی و بلوک عامل پر کننده بین تیرچه می باشد. در سقف تیرچه از بلوک های توخالی سبک بتنی, سفالی و یا فوم پلی استایرن برای پر کردن فضای خالی بین تیرچه ها استفاده می شود.
این نوع سقف ها جزء دال های یکطرفه به شمار می آیند که برای کاهش بار مرده بر ساختمان از بلوک های تو خالی در ساخت آن استفاده می شود.
با استفاده از تیرچه و بلوک برای اجرای این سقف که به صورت پیش ساخته در کارخانه تولید می شوند و با انجام مرحله بتن ریزی اجرا می شوند. بعد از قرار دادن تیرچه ها در فاصله های مشخص و انجام شمع بندی زیر تیرچه ها, بلوک ها در بین فاصله دو تیرچه چیده می شوند. آرماتورهای حرارتی جاگذاری شده و عملیات بتن ریزی صورت می گیرد.
انواع سقف تیرچه بلوک :
سقف تیرچه ها در دو نوع بتنی و یا فولادی مورد استفاده قرار می گیرند و فاصله بین آنها حدود ۵۰ سانتی متر است. در ساخت تیرچه باید محاسبات کاربردی بر مبنای سفارش مشتری صورت پذیرد.
مزایای سقف تیرچه بلوک :
اجرای سقف تیرچه بلوک نیازی به نیروی کار متخصص و یا تجهیزات ویژه ندارد و توسط کارگران معمولی ساختمان نیز قابل اجرا می باشد.
شمع بندی حین اجرای سقف باعث می شود این نوع سقف ها لرزش کمتری نسبت به سایر سقف ها داشته باشد.
قالب بندی زیر سقف ها فقط با شمع بندی و نصب چهار تراش در فاصله های مشخص صورت می گیرد و نیازی به افراد متخصصی که قالب بندی و آرماتوربندی سقف های بتن آرمه را انجام می دهند نیست.
نصب سقف تیرچه بلوک به دلیل پیش ساخته بودن تیرچه و بلوک به سرعت و آسانی صورت می گیرد.
اجرای این سقف نیازی به کارهای وقت گیر کارگاهی و هزینه بردار ندارد.
تیرچه و بلوک در کارخانه های صنعتی و تحت نظارت کنترل کیفی تولید می شوند و برای انجام اینکار نیروی انسانی کمتری مورد نیاز است.
استفاده از بلوک های توخالی باعث کاهش مصرف بتن می شود که این امر باعث صرفه جویی شده و از نظر اقتصادی مقرون بصرفه است.
این سقف ها مقاومت بالایی در برابر نیروهای افقی مانند باد و زلزله دارند.
تیرچه بلوک ها وزن سبکی دارند و حمل و نقل آنها نیازی به استفاده از جرثقیل ندارد زیرا می توان آنها را توسط کارگران به طبقات منتقل کرد.
بتن کششی در سقف های تیرچه و بلوک توسط بلوک جایگزین می شوند که این امر دلیل اقتصادی بودن این نوع سقف هاست.
با اجرای سقف های تیرچه و بلوک امکان اجرای همزمان چند سقف وجود دارد و نیازی به استفاده از جک های زیر سقفی نیست.
استفاده از این نوع سقف مصرف گچ و خاک را کاهش می دهد و یکنواختی بیشتری در زیر سقف ایجاد می کند.
سقف های تیرچه بلوک نوعی عایق صوتی, حرارتی و رطوبتی می باشند.
مقاومت و استحکام سقف های تیرچه بلوک در برابر آتش سوزی بسیار بالا می باشد.
معایب سقف تیرچه بلوک :
۱.اجرای این نوع سقف نسبت به سقف های مشابه زمان زیادی نیاز دارد.
۲اجرای سقف تیرچه و بلوک نیاز به نیروی ماهر و متخصص داردکه متاسفانه به این موضوع اهمیت چندانی داده نمی شود.
به دلیل اجرا بوسیله جک و شمع امکان اجرای چند سقف به صورت همزمان وجود ندارد.
بزرگترین عیب این سقف این است که در دهانه های بزرگ نمی توان استفاده گردد.
اجزای تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک :
تیرچه
بلوک
آرماتورهای منفی و آرماتورهای افت و حرارت
کلاف میانی
بتن پوشش درجا
انواع بلوک های مصرفی در سازه :
بلوک سیمانی
بلوک سفالی
یونولیت
استفاده از بلوک های سیمانی باعث افزایش وزن سازه می شود.
همان طور که در تاریخچه این سقف آوردیم امروزه بیشتر از یونولیت در این نوع سقف استفاده می شود.
همچنین از این نوع سقف در ساخت ساختمان های اسکلت فلزی ، اسکلت بتنی و ساختمان های بنایی می توان استفاده نمود.
دیتیل و مراحل اجرایی سقف تیرچه بلوک :
۱.نصب و کارگذاشتن تیرچه ها :
تیرچه ها در فواصل معین (طبق نقشه های اجرایی) معمولاً پنجاه سانتی متردر کنار یکدیگر قرار می گیرند.
در ساختمان هایی با اسکلت فلزی نشیمن تیرچه ها یا روی بال تیرهای اصلی قرار می گیردو یا این که روی نبشی هایی که به جان تیر جوش شده اند گذاشته می شود.
برای سفارش تیرچه در ساختمان های فلزی همیشه سعی می شود طول دهانه پنج سانتی متر اضافی در نظر گرفته شودوسپس در محل کارگاه برش می شود.
علت این امر ناشاقول بودن ستون ها و تعیین دقیق فاصله ها می باشد.
در ساختمانهای بنایی این نوع سقف اجرا شود توصه می شود روی دیوار باربر شناژ افقی اجرا کنیم.
پهنای این شناژ مساوی پهنای دیوار و بلندی آن چیزی در حدود ۳۵ تا ۴۰ سانتیمتر می باشد و باید حداقل به ۴ میلگرد ۱۲ تا ۱۴ مجهز شود.
اجرای این نوع سقف در ساختمانهای بتنی از آنجا که ممکن می باشد ارتفاع پلی که سقف به آن منتهی میشود بلندتر از سقف باشد بهتر است این اختلاف ارتفاع را در کنار پل به وسیلهٔ بتن با زاویهٔ ۴۵ درجه پر نماییم و همچنین بقیهٔ سطح را با بتن سبک یا پوکه هم سطح بکنیم.
طول کنسول بتنی باید۱ بر ۴ طول سقفی باشد که کنسول به آن متکی است.
سر تیرچههای کنسول می بایستی حدود چند سانتیمتر بالاتر رگلاژ شود.
آهن ممان منفی در روی کنسول باید به وسیلهٔ مهندس محاسب تعیین گردد.
چرا که کلیه بار کنسول به وسیله همین آهنها تحمل میشود و باید در حدود ۵/۲ تا ۳ برابر طول کنسول در سقف ریشه داشته باشد.
در هنگام رگلاژ تیرچه می بایستی کمر تیرچهها حدود ۲ تا ۳ سانتیمتر از ۲ سر آن بلندتر باشد تا پس از بتن ریزی و قالب برداری اگر قرار است افت کند مسطح شود.
۲. تکیه گاه موقت یا شمع ها:
تا زمانی که بتن رویه سفت نشده است حتماً در اجرای این نوع سقف به وسیله ی شمع های چوبی و یا فلزی نگه داری بشود.
۳. اجرای سقف های کاذب:
در صورتی که پروژه دارای سقف کاذب باشد بایستی قبل از بتن ریزی میلگردهایی به شکل L به عنوان آویز از سوراخ بلوک ها عبور داده شود.توصیه می شود برای سقف کاذب از میلگرد شاخه ای استفاده شود.
۴.میلگرد کلاف و کار گذاشتن آن :
اجرای این میلگرد در دهانه های بزرگ تیرچه به صورت تکی عمل نکند و همچنین به دلیل حفظ یکپارچگی سقف از کلاف عرضی استفاده می شود.
۵. کار گذاشتن میلگرد ممان منفی:
اگر اتصال تیرچه به تیر فلزی یا تیر بتنی مفصلی باشد آرماتور به عنوان آرماتور دوخت حساب می شود و میلگرد ۸ الی ۱۲ کافی می باشد.در صورتی که تیرچه به مقدار ۱۵ سانتی متر در داخل تیر بتنی قرار گیرد آرماتور دوخت لازم نیست.
اگر اتصال تیرچه به تیر فلزی یا تیر بتنی گیر دار در نظر گرفته شود در این حالت نیاز به طراحی آرماتور ممان منفی می باشد.
حداقل طول آرماتور ممان منفی برابر ۱/۵ طول دهانه خواهد بود.
۶. میلگرد های افت حرارت و توزیع بار:
این نوع سقف به مرور زمان افت کرده و ترک هایی در سقف مشاهده می شود.به منظور کاهش این مشکل با آماده شدن سقف پیش از بتن ریزی از آرماتورهایی به قطر ۶ یا حداقل ۸ سانتی متر در امتداد طول تیرچه به فاصله مرکز بلوک ها ۵۰ سانتی متر و در جهت عمود بر تیرچه ها به فاصله ۳۰ سانتی متر آرماتورهایی به عنوان آرماتورهای افت و حرارت نصب می شود.