روش های نوین ساختمان سازی امروزه در بسیاری از کشورها به دلیل افزایش جمعیت و نیاز به ساخت مسکن رواج پیدا کرده است. با این حال با وجود نیروی کار جوان و ماشین آلات مختلف، در بسیاری کشورها هنوز روش های قدیمی ساخت و ساز اجرا می شود. روش های سنتی دارای نقاط ضعفی مثل کند بودن زمان ساخت، بالا بودن بهای تمام شده ساختمان و پایین آمدن کیفیت و ایمنی کار هستند. همچنین به کار بردن مصالح سنتی مثل تیرچه بلوک و قطعات بتنی موجب سنگین شدن و بیشتر شدن وزن مرده بنا می شود.
روش های نوین ساختمان سازی
در کشورمان به دلیل شرایط حاکم و مناسب نبودن روش های ساخت و ساز سنتی تقاضای سالانه مسکن پاسخ داده نمی شود. به همین دلیل فواید به کارگیری روش های نوین ساخت و ساز بدیهی است.
روش های مختلفی وجود دارد از جمله روش تیلت آپ ( tilt up . tilt wall ) که برای ساختمان های تجاری، اداری، صنعتی، آموزشی، آپارتمان، بیمارستان و انبوه سازی به کار برده می شود.
روش Wood Stud ( چوبی ) برای ساختمان های مسکونی، ویلا و آپارتمان های تا ۴ طبقه و Metal Stud ( فلزی ) برای ۷ طبقه مناسب است. بناهای مرتفع مثل هتل ها با استفاده از این روش ها و همچنین Isolator سبک می شود.
روش تیلت آپ ( tilt up . tilt wall )
روش تیلت آپ یا دیوار تیلت یک روش نوین ساختمان سازی است که از بتن استفاده می کند و سرعت ساخت بالایی دارد. در این روش دیوارهای بتنی و ستون ها را ابتدا روی زمین با کمک قالب های چوبی می سازند سپس با کمک جرثقیل آن ها را بلند کرده و در محل مورد نظر جایگذاری می کنند. پی ها از قبل آماده شده اند. قابلیت اجرای سنگ نما، آجر نما، روکش، پوشش فلزی و عایق هم در حین ساخت روی زمین وجود دارد. دیوارها به صورت موقت نگه داشته می شوند تا زمانی که سقف ها جایگذاری و ثابت شوند.
از این روش در انبوه سازی و ساخت ساختمان های بزرگ استفاده می کنند؛ همانند مراکز اداری، تجاری و آموزشی، فروشگاه های زنجیره ای، هتل ها، آپارتمان، ساختمان های صنعتی، مدارس و انبارهای کالا. در بیش از ۱۰۰ کشور در دنیا سالانه حدود ۷۰۰۰ ساختمان با استفاده از این روش ساخته می شود. برای مثال در شمال امریکا، نیوزلند، استرالیا و انگلیس به کار گرفته می شود.
در ایده ی اولیه ی این روش، در رم باستان و خاورمیانه، دیوار را روی زمین به صورت افقی می ساختند و سپس آن را به حالت قائم بلند می کردند. در قرن نوزدهم و بیستم در امریکا دیوارهای چوبی روی زمین و دیوارهای بتن مسلح پیش ساخته، با این روش اجرا شد. بعداز جنگ جهانی دوم ساخت سریع خانه بسیار ضروری بود و جرثقیل های متحرک و بتن آماده هم ظهور کرد. در نتیجه این روش بسیار مورد استفاده قرار گرفت.
نقاط قوت
از آنجایی که در این روش از بتن آماده استفاده می شود و همچنین مراحل ساخت به شکل همزمان انجام می شود، سرعت اجرای کار بالا می رود.
این مدل از روش های نوین ساختمان سازی به دلیل کاهش هزینه های حمل و نقل و استفاده از نیروی کار محلی، از لحاظ اقتصادی به صرفه می باشد.
به دلیل اینکه پانل ها روی کف اجرا می شوند، نیازی به قالب های عمودی و داربست نیست. پانل های tilt up قابلیت لحاظ طرح های مختلف معماری را دارند.
استحکام این سازه ها در برابر زلزله، باد، زنگ زدگی، آتش سوزی و ترک خوردگی تست شده و قابل اطمینان است. در واقع ساختمان هایی که در سال ۱۹۰۶ ساخته شده اند امروزه هنوز پایدار هستند.
دیوارهای بتنی تیلت آپ عایق حرارت می باشند در نتیجه هزینه ی تامین گرما و سرما در ساختمان کاهش می یابد.
از دیگر مزایای این روش می توان به هزینه ی نگهدای کمتر، منعطف بودن در طراحی، عایق صورت بودن، هزینه ی بیمه‌ی کمتر، شستشو آسان و آسیب پذیری کم اشاره کرد.
نقاط ضعف
با وجود مزیت هایی که این سیستم دارد دارای معایبی از جمله موارد زیر نیز هست:
به دلیل الزام وجود دیوارهای سازه ای، برای طراحی معماری و مشخص کردن ابعاد با محدودیت روبرو هستیم.
بعد از ساخت نمی توان ابعاد را تغییر داد به همین دلیل اگر در هنگام ساخت اشتباهی پیش بیاید، قطعات باید مجدد ساخته شوند.
از آنجایی که در حین ساخت به مدارهای تاسیسات مکانیکی و الکتریکی دسترسی نداریم، در بیشتر مواقع از مدارهای جایگزین به شکل روکار استفاده می کنند.
برای اینکه در زمان ساخت و برافراشتن پنل های تیلت آپ مشکلی بوجود نیاید، فضا و کارگاه باید بزرگ باشد.
این روش نوین ساختمان سازی مناسب ساختمان های کوتاه تا ۴ طبقه می باشد و برای ساختمان های بلند مشکل ایجاد می کند.
ساختمان های سبک
ساختمان هایی که با استفاده از Stud wood و Stud metal اجرا می شوند، جزو ساختمان های سبک به حساب می آیند. این ساختمان ها در کشور امریکا رایج هستند و در گذشته با چوب ساخته می شد. معمولا از چهار تراش ۵ تا ۱۰ سانتی متری ساخته می شد که به نحوی دو طرف چهار تراش را نازک کاری می کردند. با پیشرفت تکنولوژی ساختمان، از صفحات گچی و بتنی پیش ساخته ۱ سانتی متری در نازک کاری استفاده می کنند. این پوشش گچی یا بتنی دیوار در واقع برای افزایش مقاومت ساختمان در برابر حریق می باشد. برای عبور سیم برق و لوله آب روی stud سوراخ ایجاد می کنند و سپس بین دو stud ایزوله قرار می دهند تا عایق حرارت و صدا باشد. این روش برای ساختمان های تا ۴ طبقه بدون نیاز به ستون و تیرهای فلزی مناسب می باشد.
به دلیل گران شدن قیمت چوب و وجود موریانه و آسیب زدن به چوب، به جای چهار تراش (Stud wood ) از ناودانی هایی با ضخامت کمتر از ۲ میلیمتر استفاده می کنند ( Stud metal ). روش اجرای آن همانند چوب می باشد و فقط استفاده از پیچ خودرو جایگزین میخ شده است. این روش نوین ساختمان سازی مناسب بناهای تا ۷ طبقه بدون نیاز به تیر و ستون فلزی می باشد. از آنجایی که این stud ها خاصیت ارتجاعی دارند ساختمان های stud metal در برابر زمین لرزه مستحکم هستند.
استفاده از stud metal در ساختمان های بلند و tilt up، مناسب دیوارهای داخلی و غیرباربر می باشد.
