طی دهه های گذشته بازده سرمایه بالا در بخش بازار مسکن باعث شده تا بخش زیادی از سرمایه کشور به سمت بخر و بفروش، سرمایه گذاری و ساخت املاک سرازیر شود. دست کم ۸۵ میلیارد دلار سرمایه در خانه های خالی زمین گیر شده؛ در حالی که سفته بازان و دلالان بازار مسکن سال هاست از پرداخت هرگونه مالیات معاف هستند.
به گزارش اخبار ساختمان، در مناطق شهری کشور متوسط قیمت هر واحد مسکونی در پایان سال گذشته ۱.۳۷ میلیارد تومان و میانگین متراژ ۱۰۷ متر اعلام شد. اگر ۱.۳۷ میلیارد تومان را به عنوان میانگین ارزش هر خانه خالی از سکنه لحاظ قرار دهیم حجم نقدینگی بلوکه شده در ۲.۵ میلیون مسکن خالی (مطابق آمار ۱۳۹۵) به عدد عجیب و غریب سه هزار و ۴۲۵ هزار میلیارد تومان می رسد که تقریبا معادل ۶۰ درصد کل نقدینگی کشور در آذرماه سال جاری است؛ رقمی برابر با ۸۵.۶ میلیارد دلار (با توجه نرخ تقریبی دلار ۴۰ هزار تومان).
احتکار مسکن چالشی برای اقتصاد ایران
اگر چه در سال های اخیر برآوردها از نحوه کسب سود از بازار املاک تحت تاثیر رشد قیمت ها تغییر کرده و به سمت مناطق میانی و کم برخوردار شهرها سوق یافته، تولید، احتکار و عرضه بیش از حد املاک بزرگ، لوکس و لاکچری نه تنها معضلی برای سرمایه گذاران، بلکه به چالشی برای اقتصاد کشور تبدیل شده است.
حدود ۶۵ درصد واحدهای عرضه شده به بازار مسکن شهر تهران را خانه هایی با متراژ بیش از ۱۰۰ متر تشکیل داده اند، در حالی که در آذرماه ۱۴۰۱ سهم این گروه متراژی از معاملات قطعی فقط ۲۵.۸ درصد بود.
طبق آمار گرفته شده در سال ۱۳۹۵ تعداد ۵۰۰ هزار واحد خالی در استان تهران وجود دارد و همچنین بر اساس آماری که ۱۹ آذرماه امسال ارائه شد درآمد حاصل از مالیات خانه های خالی در هشت ماهه نخست سال جاری یک میلیارد و ۴۳۸ میلیون تومان بوده است.
جهش های ادواری قیمت مسکن و قابلیت هم ترازی آن با تورم عمومی در کنار بی توجهی به پایه های مالیاتی در بخش املاک، بازار مسکن پایتخت را به بازاری جذاب برای احتکار سرمایه ها تبدیل کرده است.
بیش از ۷۰درصد معاملات مسکن از نوع سوداگری
ابوالحسن میرعمادی ـ کارشناس بازار مسکن می گوید: طی دهه های گذشته بازار مسکن تقریبا ۱۰ برابر بیش از سایر دارایی های ثابت رشد کرده و بازارهای موازی را پشت سر گذاشته است. امروزه مسکن به جای اینکه کالای مصرفی باشد، کالای سرمایه ای شده و در این بین واسطه ها و دلالان سودهای کلانی به جیب می زنند و بازار مسکن بستری مناسب برای فعالیت دلالان شده است. البته برخی افراد نیز مسکن را برای حفظ ارزش دارایی در برابر تورم خریداری می کنند.
میرعمادی با بیان اینکه هم‌اکنون بیش از ۷۰ درصد خرید و فروش ها در بازار مسکن از نوع سوداگری است تاکید کرد: مادامی که مالیات بر عایدی سرمایه برای خرید و فروش های مکرر کالاهایی مثل طلا، دلار و مسکن وضع نشود نمی توان وضعیت موجود را کنترل کرد.
