آجر تصفیه کننده هوا یکی از مصالح نوین ساختمانی می باشد که بسیار کاربردی و جالب می باشد. این آجر قابلیت تصفیه هوای ورودی به ساختمان را دارد. امروزه در شهرهای صنعتی که در بیشتر روزهای سال آلودگی هوا داریم می توانیم روش‌هایی مثل این آجرها را استفاده کنیم تا هوای پاک وارد خانه شود.
از آن جایی که آلودگی محیط زیست امروزه تبدیل به یکی از دغدغه های بشر شده است. به کار بردن این نوع آجر به کاهش این نگرانی کمک شایانی می کند.
سازوکاراین آجرهای تصفیه کننده هوا بدین گونه است که مواد آلوده را از هوای ورودی فیلتر و حذف می کنند. این آجرها در دیوار بیرونی ساختمان به کار برده می شود تا با تصفیه هوا، محیطی تمیز و پاک را به به داخل هدایت کنند.
این ایده از کجا نشأت گرفته؟
آجر تصفیه کننده هوا یکی از مصالح نوین می باشد که در آمریکا و اروپا بسیار استفاده می شود. ولی هنوز در ایران درباره آن چیز زیادی نشنیده ایم. امروزه بخاطر افزایش آلاینده های محیط زیست، همه به فکر راهکاری هستند تا هوای سالم تنفس کنند. ازآنجایی که از این ایده استقبال زیادی شده است اگر بتوان آن را بصورت انبوه ستفاده کرد تحولی عظیم در کاهش آلودگی های موجود در ساختمان ها ایجاد خواهد کرد.
این راهکار اولین بار توسط کارمن ترودل، استادیار دانشکده معماری سن لوییس آبیسپو بیان شد، کارمن ترودل ساختمان را شبیه به بدن انسان در نظر گرفت و این آجر را به اندام تصفیه کننده یعنی کلیه تشبیه کرد.
تنها مشکلی که وجود دارد هزینه بالا برای ساخت آجر تصفیه کننده هوا می باشد، درنتیجه کشورهای در حال توسعه امکان ساخت این آجرها را ندارند. پس چه می توان کرد؟
کارمن با ایده گرفتن از جاروبرقی، یک فیلتر سیلیکونی طراحی کرد که از نظر اقتصادی به صرفه باشد که کشورهای در حال توسعه هم بتوانند در مساحت بالا از آن استفاده کنند. همانطور که جارو برقی آشغال‌ها را کمک مکش جمع آوری می‌کند این آجر هم آلاینده‌ها را از هوا جذب می‌کند.
اجزای تشکیل دهنده آجر تمیز کننده
- آجر بتنی
- اتصالات پلاستیکی بازیافتی
- فیلتر سیلیکونی
اتصالات پلاستیکی بازیافتی دو ویژگی مهم دارند:
تقویت ساختار آجر
ایجاد مسیر از خارج به مرکز آجر
ساختار آجر تصفیه کننده هوا
ساختار این آجر ها شامل دو بخش اصلی می باشد؛ یکی آجرهای بتنی و دیگری اتصال دهنده هایی از جنس پلاستیک بازیافتی. در مرکز این آجرها فیلتر سیلیکونی قرار گرفته است.
آجرهای بتنی دارای یک سطح چندوجهی هستند که باعث هدایت جریان هوا به داخل آجر میشوند.
همچنین یک حفره جداگانه برای قرار دادن ساختار فولادی تعبیه شده است.
بر روی آجر های بتنی ورودی های مستطیلی شکلی وجود دارد و هوا از این طریق وارد می شود و بوسیله ی فیلترهای سیلیکونی، ذرات آلوده هوا تفکیک می شود. این فیلتر های سیلیکونی همانند بتن در این آجرها ریخته می شود.
لازم به ذکر است که فیلتراسیون فرایندی مکانیکی است که مواد معلق جامد را از سیالات، چه مایع یا گاز، جدا می کند.
آجر تمیز کننده شامل دو لایه و عایق بوده و عملکردی شبیه به جاروبرقی دارد و می تواند ۳۰ درصد از ذرات ریز و ۱۰۰ درصد از ذرات درشت را فیلتر و ازهوا جدا کند.
کاربرد آجرهای تصفیه کننده هوا
آجرهای های تصفیه کننده هوا مناسب مناطقی هستند که آب و هوایی با کیفیت ضعیف دارند.
همچنین برای محل هایی که که مملوء ازذرات معلق در هوا هستند مناسب می باشد. در نتیجه می توانیم در شهرهای بزرگ که مشکل آلودگی هوا دارند مثل تهران و اهواز استفاده کنیم.
این محصول برای سازه های یک یا دو طبقه مناسب می باشد.
علاوه بر آن می توان از آن برای ساخت دیوارهای بیرونی مانند حیاط، دیوارهای صوتی در امتداد آزادراه ها و محوطه های زمین بازی مدرسه استفاده کرد.
به دلیل قیمت نسبتا پایین این آجر ها برای کشورهای در حال توسعه که از فناوری محروم هستند و مقررات محیطی سختی دارند بیشترین کاربرد را دارند.
عملکرد
هوای بیرون ساختمان با کمک سطح چند وجهی به درگاه های ورودی آجر هدایت می شود. هوای وارد شده توسط فیلتر سیکلون چرخانده می شود که ذرات را تفکیک می کند. این فیلتر سیکلون مستقیماً در قالب بتن ریخته می شود. هوای فیلتر شده ای که به داخل حفره سیستم دیواری دوتایی عبور می کند، می تواند مستقیماً یک سیستم HVAC یا یک فضای داخلی مجاور را تامین کند.
آجر تصفیه کننده هوا به دو صورت کار می کند یکی سیستم تهویه مکانیکی و دیگری تهویه غیر فعال. یعنی هوا هم می‌تواند از راه تجهیزات مکانیکی به داخل ساختمان وارد شود و هم از راه دریچه های سیستم‌های غیر فعال. آجر به راحتی هوای فیلتر شده را به دیوار پنلوم هدایت می کند که می تواند توسط تجهیزات مکانیکی و یا توسط دریچه های قطره ای که با سیستم های منفعل کار می کنند، به داخل ساختمان انتقال یابد.
این آجرها طوری طراحی شده اند که بتوانند در جریان روند طبیعی سیستم تهویه تاثیرگذار باشند.
در مرکز آجر، فیلتر کننده هوا وجود دارد که عملکرد آن شبیه به جاروبرقی است. در اصل این سیستم ذرات سنگین آلودگی را از هوا تفکیک می کند و آنها را در یک قیف جدا شونده در پایین ترین قسمت دیوار قرار می دهد.
نحوه ی قرار گیری
سه حالت برای چیدمان این دیوار وجود دارد:
حالت اول: این حالت شامل نمای دولایه ای است که هوای فیلتر شده را وارد فضای پلنوم می کند. لایه درونی متشکل از یک عایق استاندارد و لایه بیرونی که بخش اصلی آجر است.
حالت دوم: تشکیل شده ازدیواری دو لایه و یک پنجره است که هوا وارد سیستم می گردد و توسط دریچه های قطره ای توسط کاربر کنترل می شود.
حالت سوم: در این حالت سیستم های مکانیکی گرمایشی و سرمایشی برای فیلتر هوا قبل از ورود آن به فضای اشغال شده قرار می گیرد.
مزایا
این روش از نظر اقتصادی بسیار به صرفه می باشد به طوری که در کشور های در حال توسعه هم می توان از آن استفاده کرد.
ساختار این نوع آجر با محیط زیست سازگاری دارد.
به دلیل عدم نیاز به برق در صرفه جویی انرژی تاثیر بسزایی دارد.
سیستم تنفس آجر می تواند در سیستم HVAC موجود، یا به عنوان یک سیستم مستقل استفاده شود.
درنهایت امیدواریم که این محصول قدمی هرچند کوچک برای مقابله با مشکل آلودگی هوای کشورمان ایجاد کند.
