کوپلر

کوپلر وصله ای مکانیکی است و به منظور عدم ایجاد هم پوشانی در وصله میلگرد در سازه های بتنی مورد استفاده قرار می گیرد. کوپلر نمونه ای از بهترین انواع اتصالات مکانیکی شناخته می شود. به طور کلی از این وسیله می توان در تمامی نقاط سازه و به جای خم های آرماتور در شبکه استفاده کرد.

مزایای استفاده از کوپلر:

۱.استفاده از کوپلر بسیار آسان بوده و با سرعت بالا انجام می شود.

۲.به کارگیری آن می تواند باعث ایجاد اطمینان در فرآیند انجام کار باشد. چرا که انتقال بار در این گونه اتصالات به بتن بستگی ندارد.

۳.کوپلر از تمامیت ساختاری برخوردار می باشد.

۴.به کارگیری این اتصال مکانیکی ازدحام میلگرد را به حداقل می رساند. این در حالی است که اتصال اورلپ (هم پوشانی ) ازدحام میلگرد در محل اتصال را به میزان ۲ برابر نسبت به حالت معمولی افزایش می دهد.

۵.استفاده از وصله های مکانیکی، با کم کردن ابعاد ستون باعث صرفه جویی اقتصادی قابل توجهی در روند اجرای پروژه می شوند.

۶.کوپلر باعث ایجاد انسجام در سازه می شود که اورلپ توانایی انجام این کار را ندارد.

۷.استفاده از وصله های مکانیکی باعث ایجاد یکپارچگی بیش تری در سازه می شود.

۸.کوپلرها در مقایسه با اورلپ از مقاومت بیش تری در برابر بارهای لرزه ای و سایر حوادث طبیعی برخوردار می باشد.

۹.استفاده از کوپلر یا همان وصله های مکانیکی سبب حذف میلگردهای اضافی می شود.

۱۰.به کارگیری کوپلر به جای اورلپ امکان استفاده از آرماتورهایی در سایزهای بزرگ تر را در ستون با ابعاد کوچک تر فراهم می کند. همین امر باعث طراحی مقرون به صرفه شده و امکان استفاده حداکثری از فضا در پلان را فراهم می کند.

۱۱.استفاده از اتصالات مکانیکی، باعث کاهش هزینه دستمزد کارگاه ها و افزایش سرعت و در نتیجه صرفه جویی در هزینه ها شود.

۱۲.از آن جایی که استفاده از کوپلرها از ازدحام میلگردها جلوگیری به عمل آورد، قرار دادن میلگردها در شبکه را آسان می کند.

انواع مختلف کوپلر:

۱.  میانی :

این دسته از کوپلرها که خود به دسته های کوپلر استاندارد، کوپلر با رزوه چپ و راست و کوپلر تبدیل تقسیم می‌شوند، متداول‌ترین دسته از وصله‌های مکانیکی هستند. این دسته از وصله‌های میلگرد به دلیل نصب سریع و آسان و تضمین مقاومت بسیار بالا در مقایسه با دیگر روش‌های اتصال میلگرد در  دهه اخیر بیشترین مصرف و استفاده را در سازه‌های بتنی دنیا دارا بوده است.

حال آنکه استفاده از این نوع وصله درکشور ما هنوز آنچنان که باید و شاید رواج پیدا نکرده است.این نوع کوپلرها در دنیا معمولا به دو مدل رزوه مستقیم و رزوه مخروطی عرضه می‌شود .این دسته از وصله ها قابلیت انطباق با تمامی آیین‌نامه‌های طراحی بتن در سراسر دنیا را دارد و با تسریع عملیات آرماتوربندی کمک شایانی به پیشرفت پروژه می‌کنند.

برای استفاده از این نوع وصله‌ها و ایجاد رزوه بر سر آرماتورها به دستگاه رزوه نیازمند هستیم. این نوع دستگاه‌ها که برای انجام عملیات کوپلینگ آرماتور طراحی شده‌است، می‌تواند آرماتور را از سایز ۱۶ تا ۵۰ به سرعت رزوه کند.

۲.  انتهایی:

تغییرات جدید در آیین‌نامه‌های طراحی بتن سبب افزایش مقدار آرماتور در سازه‌های بتنی شده‌اند و در عین حال طراحان علاقه بیشتری به طراحی و استفاده از مقاطع کوچکتر دارند. این امر باعث افزایش ازدحام میلگرد و مشکلات نصب و آرماتوربندی می‌شود. در این شرایط خم‌های ۹۰ درجه انتهای آرماتورهای ستون‌ها هم بر مشکل اضافه می‌کنند و شرایط آرماتوربندی و بتن‌ریزی را سخت‌تر می‌کنند.

با این وضعیت استفاده از جایگزینی برای خم‌های انتهایی می‌تواند تا حد بسیار زیادی به حل این مشکل کمک کند. کوپلر انتهایی جایگزین بسیار مناسبی برای خم‌های انتهایی تیر و ستون است و می‌تواند فضا را برای آرماتوربندی و بتن‌ریزی تا ۶۰% باز کند.طراحی این نوع کوپلر بر اساس آیین نامه و بر اساس تئوری مخروط برشی انجام می‌شود.

۳.  پیچی قفل شونده:

 کوپلر پیچی قفل شونده نوعی خاص از وصله‌های مکانیکی است که می‌تواند پروژه را از بن بست خارج کند. این نوع کوپلر از معدود راه‌های موجود برای ادامه دادن آرماتور انتظار با طول کوتاه است. در مواقعی که طول آرماتور در حدود ۲۰ سانتی‌متر باشد می‌توان از کوپلر پیچی استفاده کرد. این نوع اتصال به دلیل آنکه انتهای میلگردها نیازی به آماده‌سازی خاصی ندارند بهترین روش برای ادامه دادن میلگردهای انتظار کوتاه، تعمیر و مقاوم‌سازی سازه بتنی می‌باشد.

۴.  گروتی:

کوپلر گروتی نوعی وصله مکانیکی است که عمدتا برای سازه‌های پیش ساخته استفاده می‌شود. این نوع وصله ها از یک طرف رزوه دارند و از طرف دیگر محفظه ریختن بتن گروت.برای نصب این وصله‌ها باید میلگردها در قطعه اول رزوه شوند و در مقطع قرار گرفته و بتن‌ریزی انجام شود. هنگام نصب قطعه دوم در محفظه گروت بتن گروت ریخته می‌شود و ریشه های آرماتور از قطعه دوم در آنها قرار می‌‌گیرد.

نیرو از میلگرد به بتن و از بتن به میلگرد دوم منتقل می‌شود. از این نوع کوپلر می‌توان در تمامی قطعات پیش ساخته مانند تیر، ستون یا دیوار استفاده کرد.این وصله‌ها به نحوی طراحی شده‌اند که پس از پس از تکمیل اتصال تمامی قواعد و بندهای آیین‌نامه را ارضا نماید.

۵. فشاری:

کوپلر فشاری فقط برای آرماتورهایی استفاده می‌شود که تحت بار فشاری باشند. این غلاف طراحی شده‌است تا انتقال بار فشاری را بین دو میلگرد که انتهای آنها به صورت کاملا قائم بریده شده است، میسر کند. این کوپلر می‌تواند بر روی هر میلگرد بدون وجود داشتن میلگرد مقابل آن بسته شود.

این ویژگی باعث می‌شود که این کوپلر توسط یک نفر بسته شود و این امر می‌تواند بستن شبکه‌های پیش ساخته را به مقدار قابل توجهی تسهیل کند.این نوع کوپلر معمولا برای سایزهای ۲۰ تا ۵۰ طراحی و ساخته می‌شود و برای سایزهای کوچکتر مصرف چندانی ندارد.