لیکا
لیکا به معنی دانه رس سبک منبسط شده گرفته شده است.این دانه ها از انبساط خاک رس در کوره های گردان با حرارتی حدود ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد بدست می آیند. سبک دانه‌های لیکا ( پوکه صنعتی لیکا ) دارای شکل تقریبا گرد و سطح زبر و ناهموارند.رویه میکروسکوپی خارجی دانه ها دارای خلل و فرج ریز و قهوه ای رنگ و بخش داخلی دانه ها دارای بافت سلولی سیاه رنگ میباشد.
مجموعه ای از ویژگی های قابل توجه مانند وزن کم، هدایت حرارتی پایین، افت صوتی مناسب، مقاومت در برابر آتش،دوام و پایداری شیمیایی و … سبب گسترش کاربردهای این سنگدانه های مصنوعی در صنعت ساختمان، طرح های عمرانی، کشاو رزی، محیط زیست، راهسازی و صنعت ساختمان و … شده است.
روش تولید و فرآیند لیکا :
سبکدانه‌های لیکا ( پوکه صنعتی لیکا ) طی ۳ مرحله زیر تولید میشود:
۱-فرآوری اولیه:
خاک رس پس از ورود از جعبه تغذیه روی نواری حرکت میکند که یک وزن منبع در مسیر آن تعبیر شده است. این وزن منبع مقدار ماده عبور کرده واحدهای زمانی ساعت و شبانه روز را اندازه‌گیری مینماید. معمولاً در این قسمت یک دستگاه آهن ربای برقی نیز طراحی میگردد که کار اصلی آن قطع حرکت نوار در زمان ورود قطعه آهن همراه با ماده معدنی است زیرا وجود این قطعات برای ماشین آلات بسیار خطرناک است.
مواد اولیه از روی نوار وارد یک نوع آسیاب سنگی میشوندکه صفحه زیر این آسیاب مشبک استوایی سوراخ‌هایی به قطر ۱۴ تا ۱۸ میلیمتر دارد. سوراخ‌های این شبکه در هر اندازه‌ای قابل تنظیم میباشند. در این آسیاب به خاک آب افزوده میشود تابه گل تبدیل شود و از سوراخ‌ها عبور کند. گل از صفحه زیرین آسیاب به آسیاب دیگری که بیشتر یک مخلوط کننده است وارد میشود. آسیاب مخلوط کن از ۲ محور تشکیل شده است که پره‌های آن با حرکت حلزونی به سمت جلو حرکت میکنند.
در این آسیاب اگر گل دارای رطوبت کافی نباشد، باز هم آب اضافه میشود. در این مرحله گل در صورت نیاز با افزودنیهای خاصی مخلوط میشود و در مرحله فرآوری اولیه بیشترین زمان عمل آوری گل در این آسیاب صورت میگیرد که روند کندی دارد. این کندی حرکت باعث میشود تا گل کاملاً آب جذب نماید و ورز داده شود تا حالتی یکنواخت پیدا کند. گل به صورت ورقه‌های نازک از آسیاب غلتکی خارج میگردد.
۲-مرحله خشک کردن:
خشک کردن به مجموعه مراحلی گفته میشود که بین ۲ مرحله فرآوری و پخت انجام میگیرد. در این مرحله، گل با حرکت در کوره خشک کن به تدریج خشک می گردد و تبدیل به گندوله میشود).
۳-مرحله پخت لیکا:
در این مرحله دانه‌های خشک شده(گندوله‌ها) در معرض حرارت قرار میگیرند که در این قسمت سیر صعودی حرارت تقریباً ناگهانی میباشد. حرارت در کوره خشک کن از حرارت طبیعی (۲۰۰به مدت دو ساعت در دمای ۴۰۰ درجه سانتیگراد میرسد و در دومین مرحله از ۴۰۰به ۱۲۰۰افزایش می یابد.
افزایش ناگهانی حرارت ماده را تا مرز ذوب میرساند و در همین حال کلیه مواد سوختنی سعی در خروج از محیط دارند. اما به دلیل ماهیت رس که در آن اتصال ذرات به هم شدید است، فشار گازهای حاصل ایجاد جباب مینماید و محیط متخلخلی بوجود میآورد و به این صورت سبکدانه تولید میگردد. محصول پس از مرحله پخت توسط نوار نقاله وارد خنک کن میشود.
کاربرد لیکا :
هر یک از مصالح مصرفی در زیرسازی ساختمان بر اساس خواص مورد نظر، عملکرد خاصی را فراهم میآورد. باربری و کنترل نفوذ رطوبت از ویژگی‌های الزامی یک زیرسازی مناسب است. قابل ذکر است که هدف از نم‌بندی در پی و زیر ساختمان‌ها جلوگیری از نفوذ رطوبتی است که ناشی از آب دارای فشار نباشد.
با توجه حساسیت محل عایق، تمام این نم‌بندی باید معادل عمر مفید ساختمان باشد. با توجه به ویژگی‌های لیکا، می‌توان از آن برای عایق نمودن زیرسازی و یا در اجزای سازه‌های باربربرای پی ساختان‌های کوچک استفاده کرد.
۱-ملات لیکا :
ملات از خوب مخلوط کردن یک جسم چسباننده مانند سیمان یا گچ و یک جسم پرکننده مانند دانه‌های ریز و درشت سبکدانه یا ماسه تهیه میشود. ملات خشک پلاستر (اندودکاری)، بنایی (آجرچینی) و ملات با جذب آب کم تهیه شده در مجموعه صنعتی لیکا، از نوع ملات با پایه سیمانی هستند که از دانه‌های سبک لیکا تهیه شده‌اند. ملات سیمانی لیکا در سه دسته پلاستر (اندودکاری)، بنایی (آجرچینی) و ملات با جذب آب کم تولید میشود.
۲-بلوک لیکا:
بلوک‌های سبک لیکا از مهمترین فراورده‌های لیکا در ایران استاین بلوک‌ها از مخلوط سبک دانه با سیمان و آب به دست می‌آید. برای حفظ سبکی این قطعات، ریزدانه طبیعی از بتن حذف شده و محصول نهایی دارای تخلخل بالاتری نسبت به بتن نیمه سبک خواهد داشت. وزن فضایی بلوک‌های بتنی دانه سبک اغلب کمتر از ۱۱۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است. مقاومت این بلوک‌ها حداقل ۳۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع بوده و در صورت نیاز، با طرح اختلاط مناسب می‌توان به مقاومت‌هایی تا ۱۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع نیز رسید .
مزایا بلوک لیکا :
۱-وزن کم
۲-عایق حرارتی
۳-عایق صوتی
۴-مقاوم در برابر آتش
۳-بتن لیکا :
با استفاده از بتن لیکا با ترکیب سیمان و لیکای ریز به نسبت حجمی ۱ به ۸ که در محل ساخته و ریخته میشود، می‌توان آب بندی کف ساختمان را انجام داد. چگالی این بتن حدود cm۳/kg۸۰۰ و مقاومت فشاری حداقل cm²/kg۳۰ است بنابراین، این بتن نقش توزیع بار را نیز خواهد داشت و دیوارهای غیر باربر تا یک طبقه را می‌توان مستقیم روی این بتن قرار داد.
بتن سبک لیکا در لایه‌های ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متری ریخته و متراکم میشود. سپس باید به مدت یک هفته این بتن عمل آورده شود. برای حفاظت بتن از صدمات احتمالی ناشی از حرکت کارگران روی آن و مقاوم سازی سطح بتن از ملات دوغاب- شامل یک قسمت سیمان و سه قسمت ماسه ریز- می‌توان استفاده کرد. ۱ تا ۲ روز پس از بتن ریزی می‌توان روی سطح بتن این ملات را اجرا کرد. با استفاده از بتن لیکا کنترل حرارت و رطوبت با هم انجام میگیرد.
