سقف وافل

سقف وافل چیست:

این نوع سقف سازه‌ای نوین است که از آن برای ساخت سقف سازه‌های مرتفع استفاده می‌کنند. که ساخته می‌شود و برای فضاهای با ارتفاع بیش از ۱۲ متر مورد استفاده قرار می‌گیرد. سقف وافل ظاهری شبکه مانند دارد و به همین دلیل به آن سقف مشبک هم می‌گویند. نام وافل در واقع از نان وافل به دلیل شباهت ظاهری گرفته شده است.

همان‌طور که گفته شد این نوع از سقف در سازه‌های با ارتفاع سقف بلند کاربرد زیادی دارد و متعاقباً از این سقف در فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های قطار و مترو، سالن‌ها، نمایشگاه‌ها و حتی منازل مسکونی استفاده می‌شود. معمولاً در فضاهایی که از این نوع سقف استفاده می‌شود، وزن زیادی به سقف وارد نمی‌شود و معمولاً سقف مسطح است.

مزایای اجرای سقف وافل:

۱.سقف وافل انعطاف‌پذیری خوبی نسبت به مواد مورد استفاده دارد. این نوع سقف را می‌توان با بتن، استیل و چوب اجرا کرد.

۲.وافل برای ساخت سقف فضاهای با ارتفاع بالا، بزرگ و مکان‌هایی که محدودیت ستون گذاری وجود دارد، کاربری خوبی دارد.

۳.تحمل بار در سقف وافل (مشبک) از دیگر شکل‌های سقف وافل (یک طرفه) بیشتر است.

۴.این نوع سقف در کنار استحکام بالا زیبایی چشم‌نوازی هم دارد.

۵.این نوع از سقف به دلیل آرماتور بندی دو طرفه، تحمل لرزش خوبی دارد و برای مکان‌های عمومی

۶.این سقف از نظر وزنی بسیار سبک است و از طرفی هم برای ساخت و اجرای آن بتن زیادی استفاده نمی‌شود

۷.اجرا و ساخت این نوع سقف ساده و سریع است و می‌توان نظارت خوبی بر روی روند اجرای آن داشت.

۸.وافل را می‌توان با ایجاد سوراخ‌هایی در بخش زیرین برای عبور سیم‌های برق، لوله‌کشی، تهویه هوا و سیستم روشنایی مناسب کرد.

معایب اجرا سقف وافل:

۱.به دلیل گران بودن وسایل ساخت و ساز مانند داربست و قالب، اجرای این نوع سقف نسبت به دیگر انواع سقف گران‌تر است.

۲.برای اجرای وافل باید ارتفاع هر طبقه زیاد باشد بنابراین از تعداد طبقات کم می‌شود.

۳.در روند اجرای سقف وافل نظارت باید قوی باشد، اگر نظارت ممتد و دقیق نباشد ممکن است به قالب‌ها فشار اضافی وارد آید و دچار شکستگی شوند.

۴.کارگران هم باید تجربه و دانش فنی کافی در اجرای سقف وافل را داشته باشند.

۵.در محل‌هایی که شیب‌دار هستند اجرای وافل نیازمند، مسطح کردن با استفاده از گودبرداری یا پر کردن با خاک است که خاک نیز باید مرغوب باشد.

۶.این سقف برای مکان‌هایی بادگیر و طوفان خیز مناسب نیستند چون سبک هستند و خسارات ناشی از باد و طوفان در ساختمان‌هایی که از سقف وافل در ساخت آن‌ها استفاده شده، چندین برابر است.

مراحل اجرای سقف وافل:

۱. شمع بندی :

اولین مرحله در اجرای اغلب سقف ها عملیات شمع بندی است. شمع بندی برای سقف تا ارتفاع ۳ الی ۳.۵ مناسبت است و بیش از این ارتفاع می بایست از اسکفولد یا جک بلند برای پوشش سطح زیر سقف استفاده می شود.

۲. قوطی کشی: 

اولین مزیت اجرای آن نسبت به دیگر روش های اجرای سقف مجوف مانند یوبوت یا کوبیاکس، در تخته بندی زیر سقف است. در اجرای سقف وافل هیچ نیازی به تخته بندی زیر سقف نیست و خود قالب ها نقش نگه دارنده بتن تازه را انجام می دهند.

قوطی ابزار فلزی است که بر روی شمع بسته می شود و نقش تکیه گاه را برای قالب های وافل دارد. قوطی کشی به دو روش انجام می شود. در یک روش قوطی ها طوری قرار می گیرند که دو لبه دو ردیف قالب وافل بر روی یک قوطی قرار بگیرد. این روش گرچه اقتصادی تر و ساده است اما از ایمنی کمتری برخودار است.

۳. قالب گذاری:

در روش معمولی که در حال حاضر همه پیمانکاران استفاده می کنند پس از جایگذاری قالب ها مابین قوطی ها، از میلگردهای U شکل برای اتصال دو قالب مجاور به همدیگر استفاده می شود.

۴. آرماتور بندی:

س از قالب گذاری نوبت به اجرای آرماتورها مطابق با نقشه طراحی سقف وافل می رسد. در این مرحله آرماتورهای کششی مابین قالب ها با فواصل و تعداد مشخص گذاشته می شوند و آرماتورهای حرارتی نیز به شکل یک مش گسترده بر روی قالب ها با رعایت فاصله از قالب، تنیده می شود.

۵. بتن ریزی:

اجرای سقف بتن ریزی است. قبل از بتن ریزی لازم است که از تمام سطوح نگه دارنده سقف بازدید چشمی شود تا از نشت بتن اطمینان حاصل گردد. در این مرحله بتن تازه مطابق با مقاومت و مشخصات طرح به محل اجرای پروژه منتقل می گردد و به صورت یکپارچه بر روی سقف ریخته می شود.

معمولا در بتن ریزی سقف وافل نیازی به ویبراسیون نیست به این دلیل که فضای بتن ریزی کاملا باز و قابل دسترس است بر خلاف بتن ریزی سقف های یوبوت یا کوبیاکس که فضای زیرین قالب ها به سهولت قابل دسترس بتن تازه نیست و با ویبراسیون، بتن تازه به سمت این فضاها هدایت می شود.

کاربرد سقف وافل در معماری:

کاربرد دیگر سقف وافل در تامین دهانه های مورد نیاز طرح های معماری است. طراحان معماری امروزی به دنبال استفاده هرچه بیشتر از فضاها هستند و همچنین از تمام ابزارهای موجود برای جلوه دادن فضاهای کوچک به فضایی بزرگ و وسیع کمک می گیرند.

کاربرد این نوع سقف در کاهش مصرف بتن:

در عملیات اجرای سقف وافل با به کار گیری قالب های وافل، حجم چشم گیری از بتن مصرفی کاهش می یابد. به عبارت دیگر با جایگذاری قالب وافل، حجمی از بتن که عملا عملکرد سازه ای ندارد از دال بتنی حذف می شود. با حذف بتن غیر سازه ای مزایای زیادی دارد.

اول اینکه هزینه قابل ملاحظه ای برای تهیه، انتقال و اجرای بتن حذف می شود. از سوی دیگر وزن کلی سازه و به ویژه وزن مرده سقف کاهش می یابد که در نهایت موجب کاهش ابعاد دیگر اعضای سازه ای مانند تیرها و ستون ها می گردد.