اجرای سقف طبقات از مراحل بسیار مهم در ساختمان سازی می باشد. استقامت در کنار وزن سبک از معیار های مهم در انتخاب نوع سقف هر سازه می باشد. یکی از این روش ها، سقف وافل می باشد. در ادامه این مقاله با جزئیات کامل در مورد سقف وافل صحبت خواهیم کرد.
سقف وافل چیست
کاربرد این نوع سقف از سالیان دور برای انسان بسیار بوده است. به طوری که در بسیاری از سازه های دوران هخامنشیان و همچنین یونان سقف وافل پیاده سازی می شده است. از نمونه های شناخته شده می توان به بنای آکروپولیس یونان اشاره کرد. به دلیل ظاهر مشبک و مربعی شکل این نوع سقف، به آنها وافل می گویند. این نوع سازه راه حل مناسبی برای سقف هایی با دهانه بلند و ارتفاع ۸ تا ۱۲ متر می باشد. در عین مقاومت بالایی که دارند، بار مرده کمتری روی ساختمان اضافه می کنند.
تاریخچه سقف وافل
با شروع قرن ۱۹ میلادی، ساخت ساختمان ها با پیشرفت مهندسی متحول شدند. در کشور های اروپایی و آمریکا سقف های وافل پر کاربرد شدند. در آن دوره این چنین سقف هایی، هم مقرون به صرفه بودند و همچنین زیبایی خاصی را فراهم میکردند. بسیاری از برج های مسکونی، مراکز تجاری، هتل ها، دانشگاه ها، موزه ها از این نوع سقف ها بهره گرفتند و ساخته شدند.
از ساختمان های شناخته شده در دنیا که با سقف وافل ساخته شدند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- موزه لوور در پاریس
- فرودگاه بین المللی لس آنجلس
- اپرای سیدنی
- کتابخانه ملی بریتانیا
- برج خلیفه
- استادیوم ملی پکن
مراحل اجرای سقف وافل
- شاسی کشی و شمع گذاری: ابتدا محل قرار گرفتن قالب های مربع شکل وافل به کمک جک و قوطی های فلزی مشخص میشوند تا قلب ها جایگذاری شوند.
- جایگذاری قالب ها: قالب ها بر روی شاسی ها چیده می شوند.
- آرماتور بندی: فواصل بین قالبها به کمک میلگرد آرماتور بندی می شوند تا آماده مرحله بتن ریزی شوند.
- بتن ریزی: سازه آماده و کنترل شده، بتن ریزی شده و به کمک ویبره یکدست می شود.
- جداسازی قالبها: پس از خشک شدن بتن جک ها جمع آوری می شود و قالب ها از سقف جدا می شوند. برای سهودلت در جداسازی قالب ها از روغن های مخصوص استفاده می شود. که البته به زیبایی سقف در نماهای اکسپوز لطمه وارد میکند وگاها باعث لک شده سطح سقف می شود.
- پوشش و زیباسازی: برخی از سازندگان بر حسب نوع ساختمان، به کمک سقف کاذب روی این سطح را پوشانده و به زیبایی بیشتر سقف کمک میکنند.
مزایای سقف وافل
درصورت اجرای صحیح و اصولی این نوع سف ها مزایای بسیاری برای سازه خواهند داشت:
- سرعت بالا در اجرا
- وزن سبک به علت توخالی بودن
- مقرون به صرفه نسبت به سقف های کرومیت و عرشه فولادی
- مقاوم در برابر آتش سوزی
- زیبایی ظاهری
- قابل استفاده بودن قالب ها برای مدت طولانی
- عدم نیاز به تیرچه و یونولیت
- اجرای دهنه های بلند بدون نیاز به ستون
معایب سقف وافل
این روش هم در مقابل مزیت هایی که در اختیار شما می گذارد دارای معایبی بوده که پیش از انتخاب باید به آن فکر کنید:
- به علت قطر کم، در وزن های سنگین شاید مقاومت کافی از خود نشان ندهد.
- قالب های وافل تقریبا گران قیمت هستند
- برای پیاده سازی به نیروی متخصص و با تجربه نیاز خواهید داشت
- پیاده سازی در سطوح شیب دار دشوار بوده و نیاز به آماده سازی خواهد داشت
- به دلیل قطر کم در برابر دما و حرارت عایق مناسبی نمی باشند.
تفاوت وافل یک طرفه و دو طرفه
وافل یک طرفه، قالب های U شکل دارند. قالب ها حتما باید بر روی تیر ها سوار شوند. انتقال بار در یک جهت صورت میگیرد. به دلیل یکطرفه بودن، آرماتوربندی با میلگرد کمتری انجام می شود و هزینه ساخت پایینتر خواهد بود. چون دال در یک جهت اجرا میشود، امکان خمش در یک جهت وجود خواهد داشت.
اما وافل های دوطرفه (یا مشبک) قالب های مربع شکل دارند. آرماتور بندی در دو جهت انجام میشود. طبیعتا انتقال بار در دو جهت باعث تقویت این مدل خواهد شد. و ضعف خمش در یک جهت نسبت به وافل یکطرفه برطرف می شود. البته که هزینه پیاده سازی به علت مصرف بیشتر بتن و میلگرد بالاتر خواهد شد.
قالب وافل چیست
قالب وافل و یا همان waffle formwork وظیفه حذف بخش ناکارآمد بتن را در دال های بتنی برعهده دارد. جنس این قالبها عموما پلاستیکی می باشد. در سایزها و ابعاد مشخص در بازار موجود می باشند. این قالبها قابل استفاده در پروژه های متعدد هستند. قبل از بتن ریزی جایگذاری می شوند تا حجم بتن کمتری در سقف استفاده شود.