تیرچه در صنعت ساختمان :
تیرچه یکی از مصالحی رایج در ایران می باشد مهندسان از آن نهایت استفاده را میکنند. این نوع تیرها از از خرپا که اغلب از میلگرد ساخته می‌شود. بتن پاشنه، اگر برای ریختن بتن پاشنه از قالب سفالی استفاده شود به آن کفشک نیز گفته می‌شود. پیش فشرده نیز در بعضی از ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
میلگرد های به کار رفته در این نوع تیرچه‌ها با حد روانی بالا بوده و در ساختن این نوع تیرچه‌ها قبل از انجام بتن ریزی میلگردهای به کار رفته، تحت کشش قرار می‌دهند و آن گاه بتن ریزی تیرچه را انجام می‌دهند و پس از سخت شدن بتن میلگردها را آزاد میکنند و بدین وسیله بتن تیرچه قبل از بارگذاری تحت فشار قرار می‌گیرد.
مزایای استفاده از آن:
مصرف بلوک سبک و تو خالی باعث صرفه جویی در مصرف بتن می شود.
به علت تولید تیر ها و بلوک در کارخانه نیروی انسانی کمتری مورد نیاز است.
وزن تیرچه ها کم است بطوریکه توسط کارگران قابل حمل است .
قالب بندی زیر سقف فقط به شمع بندی و نصب چهارتراش در فاصله های معین جهت تامین تکیه گاههای موقت تیرچه ها محدود می شود.
به طور یکپارچه بتن ریزی می شود و بتن کمتری نسبت به سقف های بتن آرمه معمولی مورد نیاز است.
به علت تو خالی بودن سقف عایق حرارتی و صوتی می باشد.
مصرف فولاد به حداقل می رسد از نظر اقتصادی مناسب است.
کمک به سبک سازی سازه از جمله مهم ترین مزایای آن محسوب می شود.
اجزای تشکیل دهنده تیرچه :
اجزای تشکیل دهنده تیر ها ازمیلگردهایی در قسمت فوقانی و میلگرد مارپیچ یا عرضی و آهن پایین یا میلگردهای کششی میلگردهای بالا عضو بالای خرپا بوده و قطر آن نباید از ۶ میلی‌متر کمتر از ۱۲ میلی‌متر بیشتر باشد. (توصیه می‌شود از میلگرد۱۰یا۱۲ آجدار استفاده شود) ارتفاع خرپای تیرچه باید به اندازه‌ای باشد که میلگرد بالا قدری بالاتر از سطح بلوک قرار گرفته و در بتن پوشش قرار گیرد. میلگرد عرضی عضو مورب خرپا را تأمین می‌کند و نیروهای برشی سقف را تحمل می‌کند. .
حداقل فاصله میلگردهای کششی از همدیگر باید ۵ میلی‌متر بیشتر از بزرگترین دانه بتن مصرفی باشد. برای این که چسبندگی بیشتری بین فولاد و بتن ایجاد شود بهتر است که تمام میلگردها به صورت آجدار استفاده شود.
انواع تیرچه :
۱-تیر های فلزی :
این نوع متریال به نام های تیرچه فولادی با جان باز نیز شناخته می شود. از یک تسمه ( ورق ) در بال تحتانی، یک عدد نبشی در بال فوقانی تیرچه و میلگرد ۱۰ یا ۱۲ به عنوان زیگزاگ که توسط جوش به نبشی و ورق متصل می شود. در دو سر تیر های کرومیت یک ورق به صورت نری به عنوان عضو برشگیر تیرچه استفاده می شود.
کرمیت خود ایستا بوده و نیازی به شمع بندی ندارند. به همین سبب بتن ریزی چند سقف در یک مرحله امکان پذیر می باشد و سرعت اجرای سقف نیز از مزایای اصلی سقف کرومیت می باشد.
۲- بتنی :
تیرچه بتنی از ۲ میلگرد با حداقل ۸ و حداکثر ۱۶ در بال تحتانی، یک عدد میلگرد در بال فوقانی و میلگردهای عرضی ( زیگزاگ ) نمره ۶/۵ یا ۸ به صورت تک و یا دوبل که توسط جوش الکتریکی به میلگردهای تحتانی و فوقانی جوش داده می شود. قسمت پایینی خرپای آماده شده در قالب های موقتی قرار گرفته، پس از بتن ریزی از قالب ها خارج و بعد از خشک شدن بتن آماده جابجایی و قابل استفاده در سقف می باشد. در تیرچه هایی با طول زیاد و یا بارگذاری بیشتر یک عدد میلگرد تقویتی نیز در پایین اضافه می گردد.
۳- تیرچه فندوله سفالی:
این نوع متریال همانند تیرچه های بتنی، خرپایی شباهت دارد. تیرچه سفالی از یک میلگرد در قسمت فوقانی، دو یا سه آرماتور در پاشنه تحتانی تیرچه و میلگردهای عرضی زیگزاگ با این تفاوت که به جای قرار گرفتن در قالب موقت در بلوک های فندوله سفالی قرار گرفته سپس بتن درون این قالبها ریخته می شود.
۴.تیر های صنعتی :
این نوع تیر ها همانند تیر بتنی و سفالی سنتی از خرپایی فلزی تشکیل شده است. میلگردهای برشی آن ( زیگزاگ ) به جای اتصال توسط جوش الکتریکی بوسیله جوش مقاومتی یا همان نقطه جوش به آرماتورهای تحتانی و فوقانی متصل می گردد. خرپای تیرچه صنعتی هم در قالبهای موقت و هم در قالبهای ماندگار سفالی قابل بتن ریزی می باشد.
۵. تیرچه نیازیت :
این نوع تیرچه همانند تیر بتنی و سفالی سنتی از خرپایی فلزی تشکیل شده است. میلگردهای برشی آن ( زیگزاگ ) به جای اتصال توسط جوش الکتریکی بوسیله جوش مقاومتی یا همان نقطه جوش به آرماتورهای تحتانی و فوقانی متصل می گردد. خرپای تیرچه صنعتی هم در قالبهای موقت و هم در قالبهای ماندگار سفالی قابل بتن ریزی می باشد.
