تیرآهن بلژیکی از جمله محصولات ساختمانی می باشد که به علت روش تولید متفاوت آن با مابقی تیرآهن ها متفاوت بوده و کاربرد های متفاوتی دارد. تیرآهن در اصل پایه ی سازه ها و بناها برای تحمل وزن ساختمان می باشد. ایده تولید تیرآهن بلژیکی به اواسط قرن بیستم میلادی در شرکت Bethlehem برمی گردد. این محصول هم بصورت نو و هم دست دوم کاربرد دارد. روش خاصی که برای تولید این پروفیل اجرا می شود، روش نورد سرد می باشد.
تولید تیرآهن بلژیکی
فرایند نورد، روش تولید همه ی تیرآهن ها می باشد. در این روش تولید، با استفاده از دستگاه ها و غلتک های پیشرفته، شمش های فولادی با گریدهای مشخص را در معرض دمای بالا قرار می دهند و به شکل دلخواه در می آورند. در صورتی که فرایند حرارت دهی و قالب گیری با دقت انجام و تکرار شود، نتیجه محصولی با ظاهر باکیفیت خواهد بود.
تولید تیرآهن در مراحل زیر انجام می شود:
ابتدا فولاد با گرید مطلوب را انتخاب می کنیم. سپس شمش های فولادی را حرارت دهیم تا به دمای ۱۱۰۰ درجه سانتی گراد برسد. در مرحله ی بعدی مواد موم شکل را از بین غلتک ها و دستگاه های مخصوص عبور می دهیم تا تیرآهن فرم دهی شود. در نهایت به منظور قالب گیری انتهایی، فشار مناسب را اعمال می کنیم و سپس تیرآهن آماده را از دستگاه خارج می کنیم.
ویژگی های تیرآهن بلژیکی
این نوع تیرآهن تشکیل شده از فولاد ST44، ST33 و ST37 می باشد. تیرآهن ها با ارتفاع جان، اندازه بال، روش تولید و در بعضی موارد طول آن نام گذاری می شوند. کیفیت این محصول بستگی به استاندارد کشورهای مختلف دارد مثلا کیفیت تیرآهن استاندارد ایران و اروپا از روسیه و چین بالاتر می باشد. معمولا در تیرآهن های بلژیکی ارتفاع جان از ۸۰ تا ۴۰۰ میلی متر و طول آنها از ۶ تا ۲۰ متر می باشد. همچنین اندازه بال آنها نسبت به ارتفاع جان برآورد می شود.
انواع تیرآهن بلژیکی
تیرآهن بلژیکی بسته به شکل و اندازه تقسیم بندی می شود که عبارت است از بال پهن IPB، بال نیم پهن IPE و بال شیب دار INP با کیفیت بلژیکی. این تقسیم بندی در واقع بر اساس سطح مقطع، طول، ارتفاع و شرکت تولید کننده انجام شده است. از پرکاربردترین تیرآهن ها، تیرآهن ۱۲، ۱۴، ۱۶ و ۲۰ می باشد.
۱.بال پهن یا هاش(H)
ساختار هر تیرآهن از دو قسمت بال و جان تشکیل شده است. جان در اصلا بین دو بال قرار گرفته است. تیر آهن بلژیکی نوع بال پهن، عرض بیشتری دارد. یعنی بالهای پهن و ضخیم هم اندازه جان دارد. چون سطح مقطع این تیرآهن به شکل H لاتین می باشد به این نام خوانده می شود. این نوع تیرآهن مقاومت بالایی در برابر فشار دارد. این محصول برای اجرای پروژه های بزرگ مثل پل ها، پاساژها، سکوی استخراج نفتی، اسکلت های دریایی و آسمان خراش ها به کار برده می شود.
۲.تیرآهن بال نیم پهن
این نوع تیرآهن بلژیکی جزء پراستفاده ترین تیرآهن ها می باشد. تیرآهن بال نیم پهن همانطور که از اسمش مشخص است، بال هایی با عرض کمتر از ارتفاع جان دارد. سطح مقطع این محصول بخاطر داشتن بال کوچکتر، شبیه به حرف I انگلیسی می باشد در نتیجه با تیرآهن آی هم شناخته می شود. مقاومت فشاری این تیرآهن بلژیکی به دلیل دارا بودن بال های کوچکتر، کمتر می باشد. از این رو برای استفاده در سازه هایی با وزن نسبتا سبک و کوچک و همینطور بخش هایی از ساختمان که غیرباربر می باشد، مناسب است.
۳.تیرآهن لانه زنبوری
این مدل از تیرآهن به خاطر شکل ظاهری شان نام گذاری شده اند. روی قسمت جان آن ها شکل هندسی شبیه به کندوی زنبور وجود دارد به همین دلیل به آن ها لانه زنبوری می گویند. وجود این حفره ها باعث می شود تیرآهن بلژیکی اتصال بیشتری با بتن داشته باشد در نتیجه مستحکم تر باشد. همچنین بدین صورت بتن در برابر تغییرات دمایی مقاوم تر خواهد شد. این محصول برای سازه های مرتفع کاربرد دارد.
کاربرد تیرآهن بلژیکی
تیرآهن بلژیکی در انوع مختلفی تولید می شود در نتیجه کاربرد های فراوانی در صنعت ساختمان سازی دارد. آهن آلات ساختمانی با توجه به نیاز بازار و کابرد های آن در شکل ها و انواع مختلف ساخته می شوند. برای مثال تیرآهن بلژیکی بال پهن برای پروژه های بزرگ از جمله برج ها، پاساژها، کشتی سازی، سیلوها و سکوهای استخراج نفتی کاربرد دارد. از تیرآهن های کوچکتر و بال نیم پهن برای پروژه های مسکونی استفاده می کنند. این نوع پروفیل در اندازه های مختلف ساخته می شود تا در اجرای سازه فلزی و سقف، خرپا، بادگیر دیوار، ستون، پاسیو و چارچوب پنجره مورد استفاده قرار گیرد. ویژگی مثبت تیرآهن فولادی این است که می توان دست دوم آن را نیز خرید و فروش کرد یعنی قابل استفاده مجدد است.
تعیین قیمت تیرآهن بلژیکی
تیرآهن دست دوم اگر ایرادی نداشته باشد قابلیت استفاده مجدد را دارد. مسلما نوع دست دو آن قیمت پایین تری از نو دارد. به طور کلی قیمت تیرآهن بلژیکی بستگی به وزن و برند و اعتبار کارخانه دارد. همچنین مواردی مثل طول، ضخامت جان، اندازه بال و شیب بال نیز تاثیر گذار است. تیرآهن ها معمولا به شکل شاخه ای فروخته می شوند بدین صورت که برای اندازه های مختلف تیرآهن، وزن تعیین می کنند. عوامل دیگری که روی قیمت گذاری تیرآهن بلژیکی تاثیر دارند شامل قیمت آهن بازارهای داخلی و خارجی، قیمت دلار، قیمت نفت، میزان عرضه و تقاضا در حوزه ی ساخت و ساز، کیفیت محصول و هزینه های تولید می شوند.
کلام پایانی
تیرآهن بلژیکی از پراستفاده ترین محصولات مورد نیاز در ساختمان سازی می باشد. این تیرآهن ها اندازه ها و میزان مقاومت های متفاوتی دارند. برای خرید آهن آلات بهتر است مواردی از جمله تحمل وزن، اندازه و برند آن را در نظر بگیرید. برند های مطرح طبیعتا محصولاتی با اطمینان بیشتر دارا می باشند.
