الوار لایه ای که به گلولام نیز مشهور است، نوعی از محصولات مهندسی شده می باشد که از الوارهای چوبی تشکیل شده است. این الوارها در واقع از چندین لایه چوب در اندازه های مشخص ساخته شده است که توسط چسب های مقاوم در برابر رطوبت به هم وصل شده اند. الوار لایه ای یکی از محصولات مدرن ساختمانی می باشد که در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. معماران بر این باورند که به دلیل مزایای بی شمار این محصول، در سالهای پیش رو بسیار پر کاربرد خواهد شد.
گلولام چیست؟
اتصال چند لایه چوب به هم، یک قطعه بزرگ ایجاد می کند که به دلیل ضخامت بیشتر آن محکم تر می باشد. از این محصول در تیر افقی و عمودی سازه استفاده می شود. می توان آن را در ساخت سازه های منحنی نیز به کار برد؛ در نتیجه کاربردهای مختلفی خواهد داشت. این الوارها را با استفاده از پیچ و میخ و صفحات فلزی به هم متصل می کنند. گلولام به دلیل زیبایی و مستحکم بودن و قابلیت اطمینانی که دارد در بسیاری از معماری ها کاربرد دارد.
شخصی به نام مایکل گرین در مصاحبه ای در برنامه ای تلویزیونی در جواب این سوال که چرا باید آسمان خراش های چوبی بسازیم؟ بدین شکل پاسخ داد ‘ ما در ابتدای یک انقلاب هستیم، من به این روش ساخت امیدوارم زیرا اولین روش جدید برای ساخت آسمان خراش ها در ۱۰۰ سال اخیر (یا بیشتر) است. اما چالش اصلی ایجاد تغییر در درک و باور جامعه است و این یک چالش بزرگ است و گرنه مهندسی بخش ساده ماجرا است.
ویژگی
الوار لایه ای بجای فولاد و بتن استفاده می شود؛ چون در مقایسه با آنها هم سبک تر است و هم استحکام بیشتری دارد. همچنین در مقایسه با بتن و فولاد، اثر کربنی کمتری دارد یعنی میزان انتشار کربن آن به مراتب کمتر است. چون این دو ماده هنگام تولید و جابجایی گازهای گلخانه ای تولید می کنند.
از الوار توده ای می توان در ساخت خرپاها، تیرهای موازی، تیرهای از قبل خمیده، تیرهای شیب دار، تیرهای منحنی و تیرهای شمشیری استفاده کرد.
به دلیل زیبایی آن امکان طراحی های بسیار متفاوتی را دارد.
سازه ای که با گلولام ساخته شده باشد، برای ساختمان های بلند و متوسط هم مناسب است.
می توان مواد اولیه این سازه یعنی چوب را از درختان کوچک و بیمار تامین کرد. این درختان برای جلوگیری از آتش سوزی و مدیریت جنگل، پاک شده اند.
این محصول کاربردهای بسیاری از جمله ساخت پل و پروژه های مسکونی دارد.
فواید الوار توده ای
پانل های چوبی که از الوار توده ای ساخته می شوند در مقایسه با فولاد سبک تر و مقاوم تر می باشد.
فضای محصور شده توسط چوب به شکل طبیعی گرم می شود در نتیجه در مصرف انرژی گرمایی صرفه جویی می شود.
گلولام در اروپا و شمال غربی امریکا برای طراحی طبق مد روز محبوبیت خاصی دارد.
روند ساخت این محصول در مقایسه با بتن و فولاد سنتی سریع تر و آرام تر انجام می شود. فرایند ساخت چوب های انبوده حداقل ۲۵ درصد سریع تر اجرا می شود. همچنین به ۷۵ درصد تعداد کارگر کمتری نیاز است.
چوب الوارهای لایه ای از جنگل های تجدیدپذیر تامین می شود. این جنگل ها به دلیل خطر آتش سوزی و بیماری ها نیاز به نازک شدن دارند.
استفاده از این سازه موجب ارزان شدن مسکن نیز می شود.
الوار توده ای مشکلات و معایب چوب خام مثل سوراخ و گره را ندارد.
مقاومت این محصول در مقابل ترک خوردگی مناسب است.
با وجود همه ی این مزایا، گلولام همه ی ویژگی های ظاهری و فیزیکی چوب طبیعی را دارد.
سازه چوبی با لایه های متقاطع یا CLT
یکی از شکل های برجسته ی سازه های چوبی گلولام، CLT می باشد که مزیت های خوبی دارد. الوار توده ای با لایه های متقاطع، تشکیل شده از لایه های چوب روی هم قرار گرفته شده است که به شکل یکپارچه هستند. تعداد لایه های یک پنل بین ۳ تا ۷ لایه می باشد، البته ممکن هست این تعداد بیشتر هم باشد. روی این الوار توده ای می توان قبل از استفاده، سوراخ کاری های مورد نیاز برای اجرای تاسیسات برقی و مکانیکی را ایجاد کرد.
به طور کلی برای تولید الوار توده ای همانند دیگر صنعت ها، استانداردهایی وجود دارد که شامل کیفیت چوب، میزان رطوبت چوب، دمای فضا، نوع چسب و دستگاه های مورد استفاده می شود.
نحوه ی تولید الوار لایه ای
الوار لایه ای در واقع ماده ای صنعتی است که از باریکه های چوب که توسط چسب های قوی به هم چسبیده اند، تشکیل شده است. روند تولید این الوارها بدین شکل است که آنها را توسط پرس های سنگین تحت فشار قرار می دهند.
ماده اولیه این محصول، تخته های باریک چوب می باشد که در دستگاه مخصوصی تراش می خورد تا صاف و یکدست شود. سپس تخته های معیوب را تفکیک می کنند و در بخش های دیگری مورد استفاده قرار می دهند. دو سر تخته های سالم را با دستگاهی به شکل دندانه ای می تراشند سپس با چسب به هم متصل و پرس می کنند. بدین شکل الوارهایی به طول حداقل ۵ متر ساخته می شود. در مرحله ی بعدی چوب ها در اندازه های مورد نظر بریده می شوند و در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد پرس می شوند.
زیبایی شناسی
اندازه: به دلیل اینکه گلولام را می توان در اندازه های بسیار متفاوتی تولید کرد، کاربردهای مختلفی دارد. برای مثال تخته های باعرض زیاد را کنار هم قرار می دهند و تیرهای پهن ایجاد می کنند؛ و فقط محدودیت در اندازه به دلیل محدودیت در ساخت و جابجایی آنها می باشد.
نوع چوب: چوبی که با آن الوار توده ای تولید می شود معمولا شامل SPF(صنوبر، کاج،شاه درخت)، صنوبر داگلاسی، لارج و آلاسکا صدر استو می شود.
عبور دادن صدا: ساختار چوب به گونه ای است که صدا از آن عبور می کند اما اگر به جسمی که جذاب صدا باشد وصل شود عایق صدا نیز می شود.
کاربردهای گلولام در کف ها، سقف ها، دیوارها و… می باشد و چون تحمل بار ذاتی آن خوب است آن را در مونتاژ عمودی و افقی نیز استفاده می کنند
