کاشی در صنعت ساختمان

این مقاله در تاریخ ۱۴۰۲/۰۳/۳۱ بروزرسانی شده است.

کاشی در صنعت ساختمان :

کاشی از جمله رایج ترین و پرکاربردترین مصالحی است که به عنوان پوشش نهایی برای دیوار داخلی ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد. کاشی ها جزء مصالح سرامیکی و سفالین هستند و در ابعاد مختلف برای تزئینات داخلی و خارجی ساختمان و همچنین به عنوان عایق رطوبتی استفاده میشود. از گذشته تا امروز انواع دیوارپوش برای حمام، سرویس بهداشتی و آشپزخانه در نظر گرفته شده اند و در انواع گوناگون تولید میشوند.

این دیوارپوش ها بر اساس استفاده یا عدم استفاده از لعاب از یکدیگر متمایز میشوند. مواد تشکیل دهنده لعاب ها اغلب شامل فلدسپات‌ها، کائولینیت، کوارتز و افزودن اکسید آهن و گچ میباشد. این متریال ها بعد از پودر شدن توسط دستگاه بر روی کشیده، سپس پخته میشوند.

مزایای انتخاب کاشی :

۱.کاشی ها قابل شستشو هستند، بنابراین از نظر بهداشتی کاملاً ایده آل میباشند.

۲.آنها درصد پایینی از آب را به خود جذب میکنند و برای مکان های مرطوب مناسب میباشند.

۳.دوام و طول عمر بالا .

۴.مقاومت این دیوارپوش در برابر نور خورشید بالا است و دچار تغییر رنگ نمیشود.

۵.ضداشتعال و ضد حریق می باشند.

۶.در برابر هرگونه مواد شیمیایی مقاومت بالایی از خود می باشند.

معایب کاشی :

کاشی ها شکننده هستند و در هنگام نصب آنها بر روی دیوار باید دقت لازم صورت گیرد.

این مصالح از نظر کیفیت درجه بندی شده اند و در درجه یک، دو و سه ساخته میشوند.

قبل از نصب ، لایه زیر آن باید عایق بندی شود زیرا آب میتواند از درزهای بین آن نفوذ کند.

درزهای  را نمیتوان بعد از مدتی تمیز نمود.

انواع لعاب کاشی:

۱. لعاب تبخیری :

فرآیند تولید این لعاب بدین صورت است که در لعاب موجود در کاشی در کوره ها تبخیر میشود و بعد از رسیدن به حالت اشباع بر روی سطح رسوب میکند. این نوع لعاب برخلاف سایر لعاب ها به صورت دوغاب بر روی سطح ریخته نمیشوند بلکه قبل از پخت بر روی کاشی لایه نشانی میشود. این نوع لعاب مقاومت بسیاری در برابر عوامل محیطی و مواد شیمیایی دارد.

۲. لعاب خام :

این نوع لعاب ترکیب اصلی با آب مخلوط میشوند و با افزودن الکترولیت پودر میشوند. الکترودهایی در تولید لعاب مورد استفاده قرار میگیرند شامل تروکالین، تری پلی فسفات سدیم و متاسلولز کربوکسید میباشند.

پس از تعیین و تنظیم عوامل موثر در تولید لعاب از جمله دانسیته، رسیت، رئوپوکسی، دیلاتنسی و .. لعاب از دستگاه بیرون می آید و وارد حوضچه ها میشود. سپس بعد از ۴۸ ساعت حضور در حوضچه ها برای استفاده آماده میباشد.

۳. لعاب فریتی :

این نوع لعاب به لعاب هایی که قبل از پوشش کاشی فرآوری میشوند، لعاب فرآوری شده می گویند. برای تولید این نوع لعاب مواد اولیه خرد شده و وارد کوره ذوب میشوند.

این مذاب ایجاد شده از کوره وارد حوضچه آب میگردد و دمای آن کاهش می یابد. به منظور تهیه دوغاب لعاب از فریت اولیه، فریت ها با درصدی کائولن و الکترولیت داخل آسیاب ریخته میشوند. بقیه مراحل نیز مشابه تولید لعاب خام میباشد.

بدنه کاشی :

بدنه کاشی ها به چهار نوع زیر تقسیم میشوند:

۱. بدنه ماژولیکا :

این نوع بدنه از کاشی متشمل از : خاک رس آهکی و غیر آهکی می باشدکه علاوه بر آنها از ضایعات بنتونیت، بنتونیت ۸ الی ۱۲ درصد، سیلیس، آهک و دولومیت نیز ممکن است استفاده شود. رنگ این بدنه صورتی تا قهوه ای مایل به قرمز است.

۲. بدنه کاتوفورد :

مصرف آهک در این نوع بدنه نسبت به بدنه ماژولیکا کمتر است و به همین دلیل دارای تخلخل کمتر اما استحکام بالاتر میباشد. موادی که در تهیه این بدنه مورد استفاده قرار میگیرند شامل خاک رس آهکی و غیر آهکی و ضایعات بدنه های آماده شده برای پخت میباشند.

۳. بدنه مونوپروزا :

این نوع بدنه به صورت تک پخت می باشد که بعد از پرس سریعاً به خشک کن منتقل میشود. کوره های رولری که برای پخت این بدنه استفاده میشوند ممکن است دو طبقه یا یک طبقه باشند. اگر پخت در دو طبقه صورت گیرد مقدار تولید بدنه دو برابر خواهد شد اما اگر بدنه ها در رولرهای یک طبقه ای پخته شوند رنگ لعاب و ابعاد آن زودتر شکل میگیرد. انواع بدنه های مونوپروزا شامل موارد زیر میباشند:

۱. سفید :

رنگ این نوع بدنه سفید تا زرد است و مواد تشکیل دهنده آن چند نوع خاک رس سفید پخت میباشد.

۲. قرمز :

در تولید بدنه های قرمز از خاک رس‌ غیر آهکی با آهن بالا استفاده میشود البته میتوان برای تنظیم خواص بدنه از متریال هایی نظیر فلدسپات، سیلیس، ماسه سیلیس و ماسه فلدسپات استفاده نمود.

۴. بدنه ارتن ور پخت سفید:

این بدنه ها در انواع آهکی، فلدسپاتی آهکی و فلدسپاتی سیلیسی تولید میشوند و در مقایسه با سایر بدنه ها دارای مزایای زیر هستند:

رنگ این نوع بدنه سفید است و بعد از پخت میتوان از لعاب ترانسپرنت یا لعاب بی رنگ برای آن استفاده نمود.استفاده از لعاب ترانسپرنت در این بدنه امکان چاپ زیر لعابی را فراهم میکند.

نکات مهم در انتخاب کاشی :

در بازار انوع مختلفی موجود میباشند در سه درجه ۱، ۲ و ۳ به فروش میرسند. البته درجه های ۴ و ۵ نیز در بازار یافت میشوند اما از نظر کیفیت بسیار پایین هستند. بر اساس استاندارهای ملی کشور تهیه و ساخته میشوند.

میزان جذب آب مناسب برای کاشی ها باید کتر از ۰/۶ می باشد، کاشی سرامیک نامیده میشوند. مقاومت مکانیکی و شیمیایی کاشی سرامیک ها بالا است. آنها طبق روش تولید و مقدار جذب آب به انواع مختلف تقسیم میشوند. طبق استاندارد ملی در انواع ضد اسید، موزائیکی و سرامیک تولید میشود. برخی از آنان خود دارای لعاب یا بدون لعاب در انواع یک پخت یا دو پخت و برای پوشش کف یا دیوار در بازار موجود است.

طرح و رنگ باید به کارکرد آنها که بر روی برچسب روی جعبه نوشته شده توجه کرد. این کارکردها و ویژگی ها به صورت کد میباشند و بر اساس آنها میتوانید کاشی سرامیک مناسب کار خود را انتخاب نموده و در هزینه ها صرفه جویی نمائید. هنگام خرید کاشی باید برچسب های روی جعبه کاشی را به دقت بخوانید.

۱. درجه سختی و کیفیت :

مرغوب ترین ، نوع درجه یک است. کاشی درجه دو نسبت به کاشی درجه یک قیمت کمتری دارد. این پوشش کف مناسب هستند. اما کاشی درجه سه نسبت به درجه یک و دو استحکام کمتری دارد، به همین دلیل از آن به عنوان دیوارپوش استفاده میشود.

۲. درجه سختی و سائیدگی:

درجه سائیدگی که با علامت اختصاری  PEI درج میشود میزان مقاومت کاشی براق در برابر سایش و استحکام آن به عنوان کاشی کف را درجه بندی مینماید.  PEI بر روی جعبه کاشی های غیر براق درج نمیشود. مقاومت کاشی هایی که  PEI آنها IV است در برابر سائیدگی بسیار بالاست و در تمام مکان های مسکونی و تجاری میتوان از آنها استفاده نمود.

۳. نفوذ جذب آب :

رتبه بندی  W.A. که میزان جذب آب کاشی را مشخص می نماید، کاشی ها  به چهار دسته تقسیم میشوند. میزان جذب آب در نمومه های غیر شیشه ای بیش از ۷ درصد وزن آنهاست که این نشان میدهد. برای استفاده در محیط های مرطوب مناسب نیست.

کاشی نیمه شیشه ای نیز ۳ تا ۷ درصد و شیشه ای فقط ۰/۵ تا ۳ درصد وزن خود آب جذب می کنند. در نهایت نیز میزان جذب آب و نفوذناپذیر،باید کمتر از ۵ درصد از وزن کل آن باشد.

۴. اصطکاک و سایش :

ضریب اصطکاک یا COF مقاومت کاشی را در برابر لیز خوردن مشخص میکند. برای مکان های مسکونی میزان COF بیشتر از ۰/۵ درصد و برای مکان های تجاری این میزان باید بيشتر از ۰/۶ باشد. اگر میزان COF بیشتر باشد احتمال سر خوردن روی کاشی کمتر است

۵. مقاومت در برابر سرما :

درجه بندی برحسب میزان تحمل کاشی را در مقابل سرمای بیرون نشان میدهد. البته از کاشی در داخل ساختمان استفاده کنید این درجه بندی ضرورتی ندارد

۶. تنوع رنگی :

تنوع رنگ برخوردار در این نوع دیوار پوش ها بسیلز حائز اهمیت می باشد.از کاشی های چند رنگ استفاده میکنیم. البته باید کاشی را مناسب با مکان مورد نظر انتخاب کنیم. مثلاً استفاده از کاشی با میزان درصد جذب آب بالا در بیرون از ساختمان درست نیست.